એક લિટર પેટ્રોલની વાસ્તવિક કિંમત જાણી ચોંકતા નહીં!

ભારતમાં પેટ્રોલ મોંઘું થવા પાછળનું એક મોટું કારણ એ પણ છે કે સરકારો એટલે કે કેન્દ્ર અને રાજ્ય સરકારો તેમાંથી મોટી કમાણી કરે છે. પેટ્રોલના ભાવ વધારા પર કેન્દ્રને કોસનાર રાજ્ય સરકારો પણ તેનાથી મોટી કમાણી કરે છે.

- ક્રૂડ તેલનો પ્રતિ લિટર ભાવ રૂપિયા 33 અને તેને પેટ્રોલમાં ફેરવવાનો રૂપિયાના 8ના ખર્ચ સાથે પેટ્રોલની કિંમત થઇ ફક્ત 41 રૂપિયા
- તમને તે મળી રહ્યું છે ઓછામાં ઓછું પ્રતિ લિટર રૂપિયા 68ના ભાવે
- કારણ કે તેના પર બંને સરકારો મોટો ટેક્સ વસૂલે છે

આવો તેના માટે પેટ્રોલના સમીકરણને સમજો. જો ક્રૂડતેલ સરકારને 110 ડોલર પ્રતિ બેરલ ખરીદ્યું હતું તો તે સમયે તેનો ભારતીય મુદ્રામાં તેનો ભાવ આવ્યો 5280 રૂપિયા. એક બેરલમાં અંદાજે 129 લિટર તેલ હોય છે. તેનો મતલ એ થયો કે ક્રૂડ તેલનો પ્રતિ લિટર ભાવ રૂપિયા 33માં પડ્યો.

હવે આ ક્રૂડ તેલને ભારત લાવવા અને તેને પેટ્રોલમાં ફેરવવામાં પ્રતિ લિટર રૂપિયા 8નો ખર્ચ આવે છે એટલે કે પેટ્રોલની કિંમત થઇ ફક્ત 41 રૂપિયા અને તમને તે મળી રહ્યું છે ઓછામાં ઓછું પ્રતિ લિટર રૂપિયા 68ના ભાવે. કારણ કે તેના પર બંને સરકારો મોટો ટેક્સ વસૂલે છે. ડિલરને એક લિટર પેટ્રોલ પર અંદાજે સવા રૂપિયો પ્રતિ લિટરનું કમિશન આપવામાં આવે છે.

એટલે કે લગભગ 42.50 રૂપિયાનું પેટ્રોલ દિલ્હીમાં 68.54 રૂપિયા પ્રતિ લિટર અને મુંબઇમાં 73 રૂપિયા 57 પૈસાનું વેચાણ છે. હવે તમે અંદાજ લગાવો કે સરકારો આમાંથી કેટલી મોટી કમાણી કરી રહ્યું છે.

એક ધારણા પ્રમાણે કેન્દ્ર સરકારને દર વર્ષે પેટ્રોલની એક્સાઇઝ ડ્યૂટીમાંથી રૂપિયા 82000 કરોડ પ્રાપ્ત થાય છે. રાજ્ય સરકારોને પણ આટલી જ કમાણી છે. એકલી દિલ્હી સરકાર પેટ્રોલમાં પ્રતિ લિટર રૂપિયા 12.50ની કમાણી કરે છે.