દવાઓ તો કંઇ લેવાતી હશે?

 

 

જે તકલીફ હોય તે દૂર કરવા માટે જરૂરી દવા તો લેવી જ જોઇએ, અન્યથા બીજો રોગ ઘર કરી જાય છે.

જો તબિયતમાં ખરાબી થઇ હોય તો આપણે સામાન્ય રીતે ડોક્ટરની મદદ લઇએ, જાણીતા નુસખાઓનો પ્રયોગ કરીએ અને ક્યારેક આપણા હિતેચ્છુઓની સલાહને અનુસરીએ અને સારા થઇએ. પણ આ બધું કરવામાં આપણી પોતાની ઇચ્છાઓને સામાન્ય રીતે અનુસરીએ જ. તેવી જ રીતે સારા ન થવાના કારણોમાં પણ ક્યારેક ડોક્ટરની બીમારી ન પારખવાની ભૂલ જેટલી જ અગત્યની વાત, તેમની સલાહને ન અનુસરવાની પણ હોય છે. કેટલીક વાર હિતેચ્છુઓની સલાહને અનુસરવાના કારણે પણ મુશ્કેલી સર્જાય છે પણ તે અંગે આપણે અને હિતેચ્છુ બંને અજાણ હોઇએ છીએ.

હમણા એક વડીલને ત્યાં બેસવા ગયા હતા. ત્યાં બીજા વડીલો અંદરોઅંદર વાતચીત કરતા હતા કે મને ડોક્ટરે કહ્યું કે બ્લડપ્રેશર છે દવા લેવી પડશે, પરંતુ મને ખબર છે કે જો બી.પી.ની દવા એક વાર ચાલુ કરીએ તો ટેવ પડી જાય અને પછી જિંદગીભર લેવી પડે. આ માન્યતા ઘણા લોકોના મનમાં છે જેમાં ભણેલા લોકો સામેલ છે.

જેમને એલોપથી મેડિસીન સામે થોડો પણ વાંધો વિરોધ છે તેઓ ખાસ આ પ્રકારની માન્યતા ધરાવે છે, પરંતુ આમાંના મોટા ભાગના લોકોને ખ્યાલ નથી કે બી.પી.ની દવા લેવી જ પડે અને જરૂર પડે તો જિંદગીભર લેવી પડે. જો શરીરમાં બ્લડપ્રેશરનું નિયમન કરતી સિસ્ટમમાં કંઇક ખામી થાય તો તેની દવા રોજ લેવી જ પડે. બી.પી.ની દવા ન લેવાથી ઘણા લોકોને મગજમાં હેમરેજ થઇ જાય તો લકવા જેવી ગંભીર બીમારી પણ થઇ શકે છે.

આવું જ ડાયાબીટિસની દવા માટે છે. ડાયાબીટિસની અસરના સીધા લક્ષણો કરતાં તેની અસર શરીરની જુદી જુદી સીસ્ટમ ઉપર વધારે જોવા મળે છે. જેના લીધે તેની દવાઓ વિશે પણ લોકો જાતજાતની સલાહ આપે છે અને આપણે તેમાંથી અનુકૂળ આવે તેવી બધી જ અનુસરીએ છીએ, સિવાય કે દવા લેવાની. તેમાં પણ ટેવ પડી જાય, ડોક્ટરને પૈસા જ કમાવા હોય છે, એમાં શું થઇ જવાનું,વગેરે. આ કહેતાં પહેલાં નિષ્ણાત પાસે ડાયાબીટિસ વિશે વધારે જાણી લેવું જરૂરી છે.

માનસિક રોગ અંગે સૌથી વધારે સલાહ આપનારા મળશે. જેમાં ‘આ દવાઓ તો લેવાતી હશે’, ‘તમને તો કંઇ તકલીફ દેખાતી નથી’, ‘માનસિક રોગની દવાઓ તો ઊંઘની જ દવાઓ હોય છે’, ‘આવી કોઇ બીમારી જ ન હોય’, ‘ડીપ્રેશન તો મન મક્કમ રાખો એટલે જતું રહે’, ‘ખરાબ વિચારો કરવાના જ નહીં’ વગેરે. આ બીમારી વિશે સમાજમાં બહુ ઓછી માહિતી ઉપલબ્ધ છે.

તેની આસપાસ જોડાયેલા એક પ્રકારના સ્ટીગ્મા કે કલંકના કારણે લોકો તેને હજુ પણ દેવી-દેવતાના પ્રકોપના કારણે થતી હોય તેવું વધારે માને છે. સમાજમાં ત્રીસથી ચાળીસ ટકા લોકો એક કે બીજા પ્રકારની માનસિક તકલીફથી પીડાય છે પરંતુ અપૂરતી માહિતીના કારણે તેઓ યોગ્ય ઉપાય મેળવી શકતા નથી. તેમની તકલીફને સમજી અને તેમના પ્રત્યે સમજણનો ભાવ કેળવીશું તો તે તેમને વધુ ઉપયોગી નીવડશે.